Amicus Curiae Nedir

Amicus Curiae Nedir? Davalarda Bilirkişiden Farkı Nedir?

Amicus curiae, Latince kökenli bir hukuk terimi olup, sözlük anlamı,"mahkeme dostu"dur.

Amicus Curiae Ne İşe Yarar?

Amicus curiae, davanın tarafı olmayan ve dava konusu ile doğrudan kişisel ilişkisi bulunmayan, mahkemenin vereceği karara yardımcı olabilecek bilgi veya görüş sunankişi ya da kurumları ifade eder. Yani bu kişi doğrudan davacı ya da davalı değildir.Bu üçüncü kişinin dava konusuyla ilgili genel bir ilgisinin varlığı yeterlidir.

Örneğin, çevre kirliliğiyle ilgili bir dava görülüyorsa ve karar geniş bir toplumu etkileyecekse, çevre alanında çalışan bir sivil toplum kuruluşu mahkemeye görüşsunabilir.

Bilirkişi ile Farkı Nedir?

“Bilirkişi” ise Türk hukuk sisteminde sıkça duyduğumuz bir kavramdır. Bilirkişi, mahkeme tarafından resmen görevlendirilen ve teknik veya bilimsel konuda uzmanlığı bulunan kişidir. Görevi, delilleri değerlendirmek ve rapor hazırlamaktır.

Yani fark şu şekilde özetlenebilir:

• Bilirkişi, mahkemenin resmi yardımcısıdır ve uzmanlık gerektiren konularda hakimin bazı istisnalar hariç bilirkişiye başvurması zorunludur.
• Amicus curiae, mahkemenin dostudur; davanın tarafı değildir, hukuki ya da toplumsal açıdan yol gösterici bir görüş sunar ancak başvuru ihtiyaridir.

Amicus curiae, bilirkişiden daha kapsamlı bir kurumdur.

Türk Hukukundaki Uygulama

Türk hukukunda “amicus curiae” kavramı doğrudan yer almaz, resmi olarak düzenlenmez ancak gayrıresmi uygulamaların olduğu söylenebilir. Özellikle Anayasa Mahkemesi’ne yapılan bireysel başvurularda, bazı kurumlar mahkemeye görüş bildirebilir. Bazı içtihatlarında Yargıtay, önüne gelen hukuki meselenin çözümünde hukuk profesörlerinden görüş istemiştir.

Bu yönüyle amicus curiae, Türk hukukunda dolaylı olarak etkisini göstermektedir.

Dijital Dava Yönetiminde Yeni Dönem

Günümüzde davalar artık yalnızca mahkeme salonlarında değil, dijital platformlarda da yürütülüyor. Zirve Bilgisayar’ın sunduğu hukuk yazılımları sayesinde avukatlar, bilirkişi raporlarını, dava dosyalarını ve tüm süreçleri tek bir sistem üzerinden kolayca takip edebiliyor. Bu sayede hem zaman tasarrufu sağlanıyor hem de dava süreçleri daha verimli hale geliyor.